Ten niepozorny chrząszcz (długość owada doskonałego wynosi 2-3 mm) stał się ostatnio największym problem w zachowaniu właściwego stanu sanitarnego drzewostanów sosnowych Nadleśnictwa. Klasyfikowany jest on do grupy tzw. „szkodników wtórnych”, tzn. owadów atakujących drzewa osłabione w wyniku działania innych czynników szkodliwych, jak np.: działalność owadów liściożernych, szkody od pędraków, patogenów grzybowych, roślin pasożytniczych (jemioła) oraz szeregu czynników abiotycznych (pożary, susze, huragany, wahania poziomu wód gruntowych, nadmierna insolacja słoneczna, ocieplanie się klimatu i inne). Zasiedla najchętniej d-stany sosnowe w wieku powyżej 80 lat, żerując pod korą wierzchołkowej części drzew oraz w ich koronach (zasiedla większość gałęzi sosen – nawet gałązki o grubości ok. 1cm). Poprzez tendencje gatunku do masowego namnażania się (występowanie 2 generacji w sezonie wegetacyjnym, a także rójek siostrzanych), jego liczebność wzrasta w tempie geometrycznym. W pierwszej fazie zasiedlane są drzewa sosny rosnące w miejscach silnie nasłonecznionych, np.: przy drogach, lukach drzewostanowych, lasach uszkodzonych w wyniku huraganów itp. Przy braku działań ograniczających liczebność kornika i tendencji gatunku do błyskawicznego zwiększania liczebności, owady „wyhodowane” na kilku sztukach zaatakowanych drzew podczas kolejnej rójki mogą opanować płaty d-stanu o powierzchni kilkudziesięciu arów- do kilku hektarów.

Kornik ostrozębny był znanym od dawna szkodnikiem sosny jednak miał znaczenie niszowe. Obecnie istnieje domniemanie, że uszkodzenia w drzewostanach jakie nastąpiły w 2015 r. w wyniku tzw. „kompleksu posuchy” ( długotrwała susza połączona z falą upałów i przewlekłym brakiem wilgotności zarówno w glebie jak i powietrzu), gdzie decydującym czynnikiem szkodotwórczym była rekordowa insolacja słoneczna ( przez kilka tygodni notowano temperatury w słońcu powyżej 45°C, przy jednoczesnych temperaturach powietrza powyżej 35°C), stały się aktualnie czynnikiem sprzyjającym obecnemu szerzeniu się gradacji. Opisane powyżej osłabienie kondycji drzewostanów powoduje również uaktywnienie się innych, ważnych szkodników wtórnych sosny i jodły jak: przypłaszczek granatek, cetyńce większy i mniejszy, kornik sześciozębny, jodłowiec kolcozębny, jodłowiec woroncowa i inne.

Powyższa sytuacja obliguje Nadleśnictwo do podejmowania działań ograniczających zagrożenia. Od ubiegłego roku trwają intensywne czynności ukierunkowane na poprawę stanu sanitarnego lasu. Niestety przy obecnych uwarunkowaniach metody mechaniczne są jedynymi dopuszczonymi metodami ochrony lasu w zakresie zwalczania szkodników wtórnych. Walka ze szkodnikami w praktyce polega na szybkim usuwaniu drzew zasiedlonych, pilnym wywozie z lasu wyrobionego z nich drewna (względnie jego okorowaniu i zniszczeniu kory), a także usunięciu pozostałości powyróbkowych, tzn. zasiedlonych gałęzi i wierzchołków poprzez wypalanie ich (względnie zrąbkowanie i wywiezienie z lasu). W 2017 roku na terenie Nadleśnictwa usunięto 3200 m³ zasiedlonego drewna, a w pierwszym półroczu bieżącego roku wycięto już 13 200 m³ posuszu, w tym 2600 m³ drewna zasiedlonego przez kornika ostrozębnego.

W miesiącu lipcu intensywność prac związanych ze zwalczaniem kornika ostrozębnego zostanie zwielokrotniona, co związane jest z biologią szkodnika, który obecnie kończy żerowanie na drzewach zasiedlonych w wyniku rójki I generacji i przystępuje do przepoczwarczania się larw. Jest to moment, kiedy jego niszczenie przyczyni się do ograniczenia szkód w wyniku rójki II generacji. Dlatego już rozpoczęto intensywne usuwanie ognisk gradacyjnych. Ponieważ jak informowano powyżej, kornik zasiedla najchętniej drzewa w miejscach silnie nasłonecznionych, w tym tereny wzdłuż dróg (będących często także szlakami turystycznymi) możliwe będzie wystąpienie przejściowych utrudnień dla turystów korzystających ze szlaków. Część szlaków może zostać okresowo zamknięta (w szczególności w dniach powszednich) poprzez ustawienie tablic o treści: „Zakaz wstępu- ścinka drzew”. Prosimy więc o szczególne zachowanie ostrożności podczas leśnych wycieczek i spacerów.

                Należy również nadmienić, że lasy Nadleśnictwa Kozienice ze względu na ponadprzeciętny wiek drzewostanów (przeciętna wieku 75 lat, gdzie średnia w Polsce wynosi 52 lata), są w szczególności narażone zarówno na szkody związane z postępującymi zmianami klimatycznymi, jak i zasiedlenie przez kornika ostrozębnego preferującego najstarsze drzewostany sosnowe. Dodatkowymi czynnikami osłabiającymi kondycję drzewostanów są szkody powodowane przez gradację chrabąszczy oraz szkody wywołane przez huraganowe wiatry w latach 2015/16. Niestety, również podobne zagrożenia występują w przyległych do Puszczy lasach innych własności.